Sự hình thành và phát triển của xương theo độ tuổi mới nhất 2020

Hệ thống xương của cơ thể người bao gồm 206 xương hợp thành. Xương đảm nhận vai trò là các đòn bẩy giúp cơ bắp co giãn, cử động. Đồng thời, xương cũng bảo vệ cơ các cơ quan như ngực, đầu, hệ hô hấp, tiêu hóa... Xương ở cơ thể người được hình thành ngay từ giai đoạn bào thai và phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ dậy thì. Sự phát triển của hệ xương cũng là nòng cốt quan trọng giúp còn người tăng chiều cao nhanh chóng.

Xương là nòng cốt giúp tăng chiều cao ở ngườ

Quá trình hình thành và phát triển của xương

Sự phát triển của xương khác nhau phụ thuộc vào từng độ tuổi khác nhau. Xương của trẻ nhỏ có quá trình tái tạo và phát triển mạnh mẽ hơn quá trình phá hủy, lượng chất hữu cơ sẽ lớn hơn chất vô cơ. Lúc này, xương chỉ bị tổn thương khi gặp va chạm, chấn thương nhưng sẽ hồi phục nhanh chóng. Ngược lại, đối với người càng lớn tuổi, quá trình phá hủy lại diễn ra mạnh mẽ hơn, ngoài các tác động vật lý xương còn bị gãy do bệnh lý, nên sẽ mất rất nhiều thời gian để hồi phục.

Xương ở người sẽ có mức độ phát triển khác nhau tùy vào độ tuổi

Xương được hình thành ở giai đoạn bào thai, ngay từ trong bụng mẹ, trải qua 3 giai đoạn: màng, sụn và xương. Nó sẽ hấp thụ dưỡng chất và dần dần phát triển, đến thời kỳ dậy thì, xương phát triển mạnh mẽ nhất. Thế nên, nếu có kế hoạch chăm sóc khoa học vào giai đoạn này, trẻ sẽ có được hệ xương khớp chắc khỏe, dẻo dai và chiều cao tốt. 

Sau giai đoạn dậy thì, xương phát triển khá chậm và bắt đầu dừng hẳn khi đã hoàn thiện khung xương. Lúc này, xương chủ yếu phát triển bề dày và giữ cho quá trình tái tạo và phá hủy xương ở trạng thái cân bằng. Tiếp theo, khi tuổi càng cao thì sự cân bằng sẽ biến mất, khiến xương yếu dần và bước vào giai đoạn lão hóa.

Càng về già xương sẽ càng lão hóa

Các thành phần chính cấu tạo nên xương

Trước tiên, chúng ta hãy tìm hiểu về cấu tạo của xương. Hệ thống xương của người thường được chia làm các loại chính là xương dài, xương ngắn và xương dẹt. Mỗi loại xương đều có những đặc điểm cấu tạo riêng biệt, tuy nhiên đều có những cấu trúc chung giống nhau bao gồm: Lớp màng xương (màng trong và màng ngoài), xương cứng, xương xốp, tủy xương.

• Lớp màng xương: Bao gồm lớp bao bọc bên ngoài và bao bọc tủy xương ở trong. Màng ngoài có cấu tạo từ các sợi mô liên kết chắc chắn, tạo thành 1 lớp mỏng bao bên ngoài và dính chặt vào xương. Màng trong gồm nhiều tế bào sinh xương, giúp xương to và dài ra.

• Xương cứng: Là phần rắn chắc nhất, có màu vàng nhạt.

• Xương xốp: Có cấu trúc gồm nhiều bè xương bắt chéo và tạo thành phần xương có nhiều các hốc nhỏ.

• Tủy xương: Tủy xương nằm trong cùng của xương gồm các tế bào tạo máu và tế bào nền. Tế bào tạo máu đảm nhận chức năng sản xuất hồng cầu, tiểu cầu và bạch cầu. Tế bào nền có khả năng biệt hóa thành nhiều loại mô khác nhau.

 

Cấu tạo xương của cơ thể người

Thành phần chính cấu tạo nên xương gồm 2 phần là chất hữu cơ và chất vô cơ (chất khoáng). Hai thành phần này liên kết chặt chẽ với nhau đảm bảo cho xương có đặc tính đàn hồi và rắn chắc. Nhờ đó, có thể chống lại các lực cơ học tác động vào cơ thể.

• 30% chất hữu cơ: Trong đó, gồm có các chất như protein, lipid, mucopolysaccarid. Chiếm tỷ lệ cao nhất là Collagen và các phức hợp protein.

• 70% chất vô cơ: Bao gồm các khoáng chất Canxi, Magie, Mangan, Silic, Kẽm, Đồng… trong đó, nhiều nhất là Canxi.

Các thành phần của xương ở mỗi người có tỉ lệ không giống nhau. Bởi nó phụ thuộc vào điều kiện dinh dưỡng, tuổi tác, bệnh lý. Với cơ thể trẻ, chất hữu cơ trong xương càng nhiều nên khiến xương mềm dẻo hơn. Khi về già, chất vô cơ tăng dần lên nên xương giòn, dễ gãy.

Thành phần của xương

Độ tuổi ngừng phát triển của xương

Thông thường, chiều cao sẽ ngừng tăng ở tuổi 18 – 20 với nữ giới và 24 tuổi với nam giới. Các chuyên gia cho biết, chiều cao tăng sau tuổi 25 là rất khó, do xương ngừng phát triển ở độ tuổi này. Bởi việc sản xuất các hormone tăng trưởng bắt đầu dần dừng lại, sụn và đầu xương hợp nhất, dẫn đến khó kích thích sự phát triển của xương.

Theo kết quả khảo sát mới nhất của WHO đã cho thấy, cơ thể người chỉ phát triển mạnh nhất ở 3 giai đoạn là: 9 tháng bào thai; 3 năm đầu đời và giai đoạn dậy thì. Dậy thì đối với nữ từ 10 – 16 tuổi và nam từ 12 – 18 tuổi. Ở giai đoạn này, nếu có chế độ tăng chiều cao tốt, vận động khoa học và nghỉ ngơi hợp lý, có thể tăng chiều cao lên khoảng từ 8 – 12cm. Khi qua giai đoạn dậy thì, chiều cao sẽ phát triển chậm dần, tăng lên khoảng 1 – 3 cm và chính thức khép lại sự phát triển ở tuổi 20 – 25.

Đến tuổi 25 sự tăng trưởng chiều cao dừng lại

Làm thế nào để giúp xương phát triển hiệu quả?

Xương phát triển nhanh hay chậm hoặc có chắc khỏe hay không đều chịu sự chi phối của rất nhiều yếu tố. Cụ thể như sau:

Dinh dưỡng

Chế độ ăn uống hằng ngày chiếm đến 32% sự ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phát triển của xương. Do đó, nếu thường xuyên ăn nhiều thực phẩm chứa các dưỡng chất có lợi cho sự phát triển của xương như: Canxi, Collagen type II, vitamin D, Magie, Kali… thì xương sẽ nhanh dài ra, chắc khỏe và thúc đẩy chiều cao tăng lên nhanh chóng. Ngược lại, nếu thường xuyên bỏ bữa, ăn những thực phẩm nghèo dinh dưỡng sẽ cản trở sự phát triển của xương, xương sẽ yếu, dễ gãy hơn, chiều cao khó phát triển tối đa.

Yếu tố dinh dưỡng ảnh hướng đến phát triển của xương

Vì thế, bạn nên bổ sung các thực phẩm có lợi cho chiều cao vào thực đơn dinh dưỡng hằng ngày của mình, bao gồm: Hải sản, cá hồi, cá ngừ, mực, ốc, cá thu, cá mòi, cải bó xôi, bông cải xanh, cà rốt, thịt gà, sữa và chế phẩm từ sữa…. Đồng thời hạn chế tối đa thói quen ăn các thực phẩm ảnh hưởng xấu đến chiều cao như: Bánh ngọt, thức ăn nhanh, nước ngọt có ga, cà phê, rượu, bia, nước ngọt, thực phẩm nhiều muối...

Vận động

Khi tập luyện thể thao, xương sẽ chịu sự tác động của các lực. Điều này đều sẽ tác động đến sự hình thành và phát triển của xương. Nên khi bạn vận động thường xuyên, phù hợp sẽ kích thích xương dài ra nhanh, đồng thời cải thiện mật độ xương hiệu quả.

Những bộ môn vận động giúp phát triển chiều cao hiệu quả phải kể đến: Bơi, bóng rổ, bóng chuyền, chạy bộ, nhảy dây, cầu lông... Bạn cũng nên duy trì tập luyện thể dục thể thao ít nhất 30 phút đến 1 tiếng mỗi ngày sẽ giúp tăng cường quá trình trao đổi chất, lưu thông khí huyết, giúp hệ xương khớp chắc khỏe, dẻo dai, hỗ trợ chiều cao tăng trưởng tối đa.

Vận động thường xuyên giúp xương phát triển tốt hơn

Với những thông tin trên, bạn đã nắm được quá trình hình thành và phát triển của xương rồi đấy! Nhờ vào nó, chúng ta sẽ xây dựng được kế hoạch chăm sóc và bảo vệ hệ xương khớp khỏe mạnh, hỗ trợ cải thiện chiều cao hiệu quả. Bên cạnh đó, hệ xương khớp chắc khỏe sẽ giúp chúng ta thoải mái vận động, tự tin hơn và gặt hái được nhiều thành công trong cuộc sống.

Bài viết của

Tường Vi