Trong quá trình phát triển chiều cao, độ tuổi 13 là một giai đoạn vô cùng quan trọng. Đây là lúc cơ thể trẻ bước vào thời kỳ dậy thì với nhiều thay đổi lớn về thể chất, tâm lý và sinh lý. Để đạt được chiều cao tối đa tiềm năng, cha mẹ cần chú trọng chế độ dinh dưỡng, luyện tập, nghỉ ngơi khoa học cho trẻ. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những kiến thức thiết thực giúp các bậc phụ huynh nắm bắt được những yếu tố tác động và cách tăng chiều cao hiệu quả cho con trong độ tuổi 13.
Yếu tố ảnh hưởng chiều cao trẻ 13 tuổi
Chiều cao của trẻ 13 tuổi chịu tác động bởi nhiều yếu tố như di truyền, dinh dưỡng, hoóc môn, thói quen sinh hoạt và môi trường sống. Trong đó, yếu tố di truyền đóng vai trò quyết định khoảng 60-80% chiều cao của trẻ. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là cha mẹ có thể bỏ qua các yếu tố còn lại. Chế độ ăn uống, vận động, nghỉ ngơi hợp lý vẫn rất cần thiết để tối đa hoá tiềm năng di truyền.
Bên cạnh đó, các rối loạn nội tiết tố như suy giáp, lỗi đường tiêu hóa, căng thẳng kéo dài cũng có thể gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển chiều cao của trẻ. Một số bệnh lý mạn tính như tim mạch, thận, phổi nặng cũng là nguyên nhân khiến trẻ tăng trưởng kém. Do đó, việc khám sức khoẻ định kỳ cũng rất cần thiết trong giai đoạn này.
Trẻ 13 tuổi cao bao nhiêu là chuẩn?
Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO, chiều cao trung bình chuẩn cho trẻ nam 13 tuổi là 154.3 cm và 154.7 cm cho trẻ nữ cùng lứa tuổi. Tuy nhiên, đây chỉ là con số tham khảo chung, chiều cao lý tưởng của mỗi trẻ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như nguồn gốc chủng tộc, thừa hưởng di truyền.
Tại Việt Nam, Viện Dinh dưỡng khuyến cáo chiều cao trung bình của trẻ nam 13 tuổi là 150.4 cm và nữ cùng lứa là 153.2 cm. Như vậy, nếu trẻ có chiều cao nằm trong khoảng từ 145-160cm thì vẫn được xem là ở mức bình thường.
Cha mẹ không nên quá lo lắng nếu con có chiều cao thấp hơn hay cao hơn so với trung bình chuẩn chung. Điều quan trọng là trẻ đang phát triển ổn định và đồng đều theo đường cong tăng trưởng bình thường.
Trẻ 13 tuổi tăng chiều cao chậm, cha mẹ có nên lo lắng?
Tăng trưởng chiều cao của trẻ vị thành niên thường không đồng đều. Có những thời điểm tăng trưởng nhanh và cũng có giai đoạn tăng chậm hay đình trệ. Đặc biệt, vào khoảng 13 tuổi, nhiều trẻ sẽ bước vào giai đoạn dậy thì muộn nên quá trình tăng chiều cao cũng chậm lại trong một thời gian.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo, trường hợp trẻ 13 tuổi có chiều cao thấp hơn 10cm so với chiều cao trung bình chuẩn thì cha mẹ có thể bắt đầu quan tâm. Nhưng chỉ khi kéo dài từ 6 tháng trở lên mà trẻ vẫn không tăng chiều cao thì cần phải đưa trẻ đi khám kỹ càng.
Nguyên nhân có thể do rối loạn nội tiết tố, thiếu hụt hormone tăng trưởng hoặc một số vấn đề sức khỏe khác cần can thiệp điều trị. Tuy nhiên, đa số trường hợp trẻ chỉ tạm thời tăng chậm rồi sẽ bắt kịp đà tăng trưởng bình thường sau một vài tháng tiếp theo.
Cách tăng chiều cao cho trẻ 13 tuổi hiệu quả
Bổ sung đủ dinh dưỡng
Dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng quyết định tới sự phát triển chiều cao của trẻ. Một chế độ ăn uống cân bằng, đầy đủ chất dinh dưỡng sẽ giúp tăng cường sự tăng trưởng của tế bào, tổng hợp hormon tăng trưởng và kéo dài giai đoạn hoạt động của đĩa tăng trưởng.
- Protein là chất dinh dưỡng không thể thiếu giúp xây dựng tế bào, mô cơ bắp và tăng trưởng xương cao. Các nguồn thực phẩm giàu protein bao gồm thịt gà, cá, trứng, đậu tương, đậu lăng và sữa.
- Canxi và vitamin D cũng rất cần thiết cho quá trình hình thành và duy trì sự vững chắc của hệ xương trẻ. Cha mẹ hãy cho trẻ sử dụng nhiều sữa, pho mát, rau xanh và tăng cường ra nắng để cơ thể tự sản sinh vitamin D.
- Bổ sung thêm kẽm, magiê, vitamin C, axit folic sẽ thúc đẩy tiềm năng tăng trưởng chiều cao.
Uống sữa bổ sung chiều cao
Sữa tăng chiều cao là lựa chọn an toàn và hiệu quả để bổ sung dinh dưỡng đặc trị cho trẻ giai đoạn dậy thì. Sữa giàu đạm, canxi, vitamin D và các khoáng chất thiết yếu giúp tăng chiều cao như kẽm, magie. Đặc biệt, một số loại sữa còn được bổ sung hormone tăng trưởng tự nhiên hỗ trợ kích thích quá trình phát triển chiều cao hiệu quả.
Nubest Tall là dòng sữa tăng chiều cao được nhiều bậc phụ huynh tin dùng trên thị trường. Sản phẩm được chiết xuất từ nguồn nguyên liệu tự nhiên, an toàn cho sức khỏe. Với hàm lượng protein, canxi và vitamin D cao cùng các khoáng chất đáp ứng đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng cho bé tăng chiều cao.
Thực hiện chế độ tập luyện khoa học
Tập thể dục đúng cách sẽ kích thích sự tiết ra của hormone tăng trưởng, đồng thời tăng cường sức khỏe và sự vững chắc cho hệ xương của trẻ. Đây là điều kiện thuận lợi để tăng chiều cao tối ưu. Với trẻ 13 tuổi, các bài tập gập bụng, chống đẩy, kéo xà đơn, nhảy dây rất tốt cho sự phát triển chiều cao. Bên cạnh đó, các môn thể thao như bóng rổ, bơi lội, chạy bộ cũng có tác dụng kích thích tăng trưởng tối ưu. Tuy nhiên, không nên tập quá sức ảnh hưởng tới sức khỏe.
Đảm bảo chế độ nghỉ ngơi khoa học
Trong quá trình tăng trưởng, giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng. Thiếu ngủ sẽ làm giảm lượng hormone tăng trưởng được tiết ra, từ đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiềm năng phát triển chiều cao. Theo các chuyên gia, lứa tuổi 13 cần từ 9-11 giờ ngủ đêm mỗi ngày. Đồng thời, cần đảm bảo giấc ngủ đủ chất lượng, sâu giấc để cơ thể được nghỉ ngơi, hồi phục hoàn toàn. Môi trường ngủ thoáng mát, yên tĩnh cũng rất cần thiết.
Tránh căng thẳng kéo dài và stress
Khi trải qua tình trạng căng thẳng, stress kéo dài, cơ thể sẽ tiết ra hormone cortisol ở mức cao. Điều này làm giảm hoạt động của hormone tăng trưởng, từ đó hạn chế tiềm năng phát triển chiều cao. Do đó, cha mẹ cần tạo môi trường sống lành mạnh, thoải mái cho trẻ 13 tuổi. Hạn chế áp lực học hành, công việc quá tải. Thường xuyên trò chuyện, lắng nghe con để nắm bắt được tâm trạng của trẻ. Xây dựng mối quan hệ thân thiết, tin cậy giữa cha mẹ và con.
Tránh thuốc lá, rượu bia và chất kích thích
Khói thuốc lá có chứa nhiều hóa chất docvà gây hư hại nghiêm trọng đối với tế bào và sự phát triển chiều cao của trẻ. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng hút thuốc lá có thể khiến chiều cao giảm tới 7-8cm. Do vậy, bố mẹ tuyệt đối không hút thuốc gần trẻ. Hạn chế cho trẻ uống đồ uống có cồn như bia, rượu.. có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, nội tiết tố và làm giảm khả năng tăng chiều cao. Các chất kích thích như cà phê, nước ngọt có ga cũng không tốt cho bé.
Tăng cường chất xơ, vitamin giúp tăng chiều cao
Các nghiên cứu đã chứng minh chất xơ có khả năng hấp thụ các chất gây ô nhiễm và chất độc hại ra khỏi cơ thể. Từ đó tạo môi trường thuận lợi cho hormone tăng trưởng hoạt động và phát huy tác dụng. Các loại rau xanh, trái cây giàu chất xơ nên bổ sung đều đặn trong khẩu phần ăn hàng ngày của bé. Đông thời, chú trọng cung cấp đủ lượng vitamin C, kẽm, magie để tăng cường đào thải chất độc và tái tạo tế bào mới.
Kiểm soát cân nặng và thói quen ăn uống
Béo phì do thói quen ăn uống thiếu khoa học sẽ làm chậm quá trình phát triển chiều cao ở trẻ. Đồng thời còn gây nhiều vấn đề sức khỏe khác như tiểu đường, bệnh tim mạch... Cha mẹ cần lưu ý kiểm soát khẩu phần ăn hợp lý, đủ dinh dưỡng nhưng không quá nhiều calo dư thừa. Hạn chế đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn nhiều dầu mỡ, đường. Thay vào đó là chọn thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, protein và chất xơ.
Các môn thể thao hỗ trợ tăng chiều cao trẻ 13 tuổi?
Môn thể thao nào cũng đều có tác dụng tốt cho sức khỏe và chiều cao của trẻ. Tuy nhiên, một số môn như bóng rổ, bơi lội, nhảy cao được đánh giá là hiệu quả nhất trong việc kích thích tăng trưởng chiều cao.
- Bóng rổ yêu cầu sự dãn ra và duỗi thẳng của cơ thể khi nhảy bật, đẩy bóng lên rổ. Các động tác này giúp kích thích đĩa đệm ở cột sống phát triển chiều cao. Môn thể thao này cũng giúp rèn luyện sức mạnh, sự dẻo dai và phát triển hệ cơ xương của trẻ.
- Bơi lội là môn thể thao toàn diện với nhiều lợi ích sức khỏe. Ngoài việc rèn luyện sức bền, phổi khỏe mạnh, bơi lội còn giúp duỗi căng cột sống, tăng trưởng chiều cao hiệu quả. Động tác với tư thế nằm ngửa trên mặt nước sẽ giúp trẻ kéo dãn cơ thể tối đa.
- Môn nhảy cao đòi hỏi kỹ thuật và sự nỗ lực để có những nhịp nhảy hoàn hảo. Quá trình rèn luyện sẽ giúp cải thiện sức bật, phối hợp nhịp nhàng cơ thể và kéo giãn cột sống. Đây là yếu tố thuận lợi thúc đẩy tăng trưởng chiều cao cho trẻ vị thành niên.
Bên cạnh các môn thể thao kể trên, các hoạt động thể chất như chạy bộ, yoga, đi bộ đường dài cũng rất tốt giúp nâng cao chiều cao. Quan trọng là trẻ duy trì tập luyện đều đặn, hợp lý nhưng không quá lực làm ảnh hưởng đến sức khỏe.
Áp dụng các cách tăng chiều cao trẻ 13 tuổi cha mẹ cần lưu ý gì?
Để đạt hiệu quả tốt nhất khi áp dụng các biện pháp tăng chiều cao cho trẻ 13 tuổi, cha mẹ cần lưu ý một số điểm sau:
- Theo dõi sát quá trình tăng trưởng để kịp thời điều chỉnh phương pháp. Nên đo chiều cao định kỳ hằng tháng và ghi chép lại nhật ký.
- Không nên áp đặt hay tạo áp lực quá lớn cho trẻ. Điều này sẽ gây stress, mệt mỏi và trái hiệu quả. Thay vào đó, hãy tạo động lực động viên và giải thích để trẻ hiểu.
- Không áp dụng quá nhiều biện pháp cùng lúc. Cơ thể trẻ 13 tuổi đang trong giai đoạn phát triển rất nhạy cảm. Việc chồng chất có thể gây tổn hại nghiêm trọng.
- Lắng nghe và quan sát phản ứng của cơ thể trẻ. Nếu bất kỳ biện pháp làm trẻ bị tác dụng phụ cần dừng lại và điều chỉnh ngay.
- Kiên trì và nhẫn nại, quá trình tăng chiều cao mất rất nhiều thời gian. Đôi khi cần hơn 1 năm mới nhìn thấy hiệu quả rõ rệt.
- Tạo môi trường sống khoa học, lành mạnh với chế độ ăn uống, nghỉ ngơi và vui chơi giải trí hợp lý. Điều này rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho trẻ phát triển.
FAQs
Con trai/con gái 13 tuổi có khả năng tăng chiều cao như nhau không?
Cả trẻ trai và gái ở tuổi 13 đều đang trong quá trình tăng trưởng nên khả năng tăng chiều cao là ngang nhau. Tuy nhiên vì có sự khác biệt về cấu trúc cơ thể nên thời gian và đỉnh cao tăng trưởng có thể khác nhau. Nói chung, giai đoạn tăng trưởng ở bé trai thường muộn và kéo dài hơn bé gái.
Trẻ có cao bao nhiêu được xem là đủ cao?
Chiều cao được xem là đủ cao hay chưa phụ thuộc vào độ tuổi của trẻ và tiềm năng di truyền. Theo chuẩn của WHO, trẻ 13 tuổi có chiều cao từ 150cm trở lên đã được coi là cao bình thường.
Cha mẹ có nhỏ con vẫn có thể cao lớn không?
Việc con cao hay thấp chịu tác động 60-80% từ yếu tố di truyền. Tuy nhiên, 20-40% còn lại phụ thuộc vào chế độ ăn uống, tập luyện, nghỉ ngơi... Vì vậy, nếu cha mẹ chú trọng dinh dưỡng, thể dục và chăm sóc sức khỏe đầy đủ cho con thì trẻ vẫn hoàn toàn có khả năng cao hơn cha mẹ.
Trẻ 13 tuổi có nên uống sữa tăng chiều cao?
Sữa tăng chiều cao an toàn, bổ sung đầy đủ dinh dưỡng và hormone tăng trưởng là giải pháp hữu hiệu cho trẻ giai đoạn này. Tuy nhiên, quan trọng là phải sử dụng đúng sản phẩm tốt, đã được kiểm chứng. Cha mẹ cũng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Có cần thiết uống thuốc để tăng chiều cao?
Không nên sử dụng bất cứ loại thuốc tăng chiều cao nào nếu không có chỉ định của bác sĩ. Thực tế cho thấy đa số các loại thuốc này đều tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ nguy hiểm đến sức khỏe trẻ.
Chiều cao là một trong những mối quan tâm hàng đầu của các bậc phụ huynh đối với trẻ giai đoạn dậy thì như độ tuổi 13. May mắn thay, với sự phát triển của y học, ẩm thực và khoa học thể thao, hiện nay có rất nhiều biện pháp hiệu quả giúp tối đa hóa tiềm năng tăng chiều cao cho trẻ. Bổ sung chế độ dinh dưỡng khoa học, tập luyện phù hợp cùng chế độ nghỉ ngơi hợp lý là những giải pháp an toàn và đáng tin cậy nhất. Bên cạnh đó, sử dụng sữa tăng chiều cao chất lượng cũng là lựa chọn xứng đáng để đẩy nhanh tiến trình phát triển của trẻ.
Dù áp dụng biện pháp nào, cha mẹ cũng cần có sự kiên trì, nhẫn nại và quan sát phản ứng của cơ thể trẻ. Đặc biệt, điều quan trọng nhất vẫn là tạo lập một lối sống lành mạnh, khoa học với môi trường sống thoải mái, thân thiện. Chỉ khi cân bằng được các yếu tố dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe, tâm lý, con trẻ mới có thể phát huy tối đa tiềm năng tăng chiều cao bẩm sinh. Vượt qua được giai đoạn dậy thì một cách thuận lợi, việc đạt được chiều cao lý tưởng sẽ giúp trẻ vững tin hơn, thỏa mãn hơn về hình thể của mình. Đây chính là nền tảng quan trọng để trẻ tự tin bước vào tuổi trưởng thành, vươn mình tiếp tục chinh phục những đỉnh cao mới trong cuộc sống.